به‌ندێ‌ حه‌فتێ‌ چ ل ئيراقێ‌ كر و دێ‌ چ بۆ كه‌ت؟

به‌ندێ‌ حه‌فتێ‌ چ ل ئيراقێ‌ كر و دێ‌ چ بۆ كه‌ت؟

مامۆستايێ‌ زانكۆيێ‌ڤه‌هێل جه‌بار چه‌له‌بي

به‌ندێ‌ حه‌فتێ‌ ژ به‌لگه‌نامه‌يا نه‌ته‌وه‌يێن ئێكگرتي (un) يا تايبه‌ته‌ ب سه‌ره‌ده‌ريكرنا ب هێزێ‌ دگه‌ل وان ده‌وله‌تان ئه‌وێن هه‌ره‌شه‌يێ‌ دكه‌نه‌ سه‌ر ئاشتي و ئێمناهيا نێڤده‌وله‌تي، و ئه‌ڤ چه‌نده‌ ببو ئه‌گه‌رێ‌ وێ چه‌ندێ‌ كۆ ئيراق كه‌فتيه‌ ژێر ڤي به‌ندي، هه‌ر ژوي ده‌مێ‌ ئيراقێ‌ كوێت داگيركري.به‌ندێ‌ حه‌فتێ‌ ئێكه‌ ژ به‌ندێن به‌لگه‌نامه‌يا نه‌ته‌وه‌يێن ئێكگرتي كۆ پێك دهێت ژ (19) به‌ندان دگه‌ل ديباجه‌كێ‌ و رونكرنه‌كێ‌، و حوكمێن به‌ندێ‌ حه‌فتێ‌ هاتبوو سه‌پاندن لسه‌ر ئيراقێ‌ ژبه‌ر وان ده‌ستدرێژيێن رژێما ئيراقێ‌ يا ژناڤچوويي ئه‌نجامداين لسه‌ر وه‌لاتێ‌ كوێتێ‌ ل سالا 1991.هه‌ژي گوتنێ‌ يه‌ كۆ سه‌پاندنا به‌ندێ‌ حه‌فتێ‌ لسه‌ر ئيراقێ‌ گه‌له‌ك زيانێن مه‌زن يێن ئابوري و سياسي و جڤاكي لسه‌ر ئيراقێ‌ هه‌بوون و تاكو ده‌مه‌كێ‌ درێژ دێ‌ ئه‌ڤ شينوارێن هه‌نێ‌ دێ‌ مينن، و ژ گرنگترين ڤان شينواران:

1- كومپانيێن جيهاني يێن ناڤدار نه‌شيان بهێنه‌ دناڤ ئيراقێ‌ دا ژبه‌ر نه‌بوونا ته‌ئميناتێن پێدڤي، لێ‌ پشتي بريارا ده‌رئێخستنا ئيراقێ‌ ل ژێر به‌ندێ‌ حه‌فتێ‌ هاتيه‌ دان ژلايێ‌ نه‌ته‌وه‌ێن ئێكگرتي ڤه‌ ئه‌ڤ چه‌نده‌ دێ‌ بيته‌ ئه‌گه‌رێ‌ هاتنا ژماره‌يه‌كا زورا كومپانيێن جيهاني يێن ناڤدار بۆ ناڤا ئيراقێ‌ كۆ دێ‌ روله‌كێ‌ مه‌زن هه‌بيت بۆ پێشڤه‌برنا ئابوورا ئيراقێ‌.

2- ل دووڤ به‌ندێ‌ حه‌فتێ‌ قه‌ده‌غه‌بوو لسه‌ر ئيراقێ‌ سه‌ره‌ده‌ريێ‌ بكه‌ت دگه‌ل بانكێن جيهاني يێن ناڤدار و مه‌زن وبتنێ‌ ئيراقێ‌ سه‌ره‌ده‌ري هه‌بوو دگه‌ل سێ‌ بانكان.3- هه‌روه‌سا ل دووڤ به‌ندێ‌ حه‌فتێ‌ نێزيكي (30) بريار ژلايێ‌ جڤاتا ئێمناهيا نێڤده‌وله‌تي ڤه‌ هاتبوونه‌ سه‌پاندن لسه‌ر ئيراقێ‌.

4- به‌ندێ‌ حه‌فتێ‌ بۆ ماوێ‌ (30) سالان ئيراق قه‌ده‌غه‌كربوو ژ هاوه‌رده‌كرنا كه‌ل و په‌لێن پزيشكي و پيشه‌سازي چونكي ئه‌ڤ كه‌ل و په‌له‌ دهاتنه‌ هژمارتن ژ كه‌ل و په‌لێن له‌شكه‌ري.

5- ده‌ركه‌فتنا ئيراقێ‌ ل ژێر به‌ندێ‌ حه‌فتێ‌ دێ‌ بيته‌ ئه‌گه‌رێ‌ وێ‌ چه‌ندێ‌ كۆ ب شێوه‌يه‌كێ‌ ئاسان وه‌لاتيێن ئيراقي بشێن ڤيزايێن ده‌وله‌تێن جيهانێ‌ بده‌ستخوڤه‌ بينن.

6- هه‌روه‌سا ده‌ركه‌فتنا ئيراقێ‌ ل ژێر به‌ندێ‌ حه‌فتێ‌ دێ‌ بيته‌ ئه‌گه‌رێ‌ زڤراندنا پاره‌يێ‌ ئيراقي ئه‌وێ‌ هاتيه‌ راگرتن كۆ دگه‌هيته‌ نێزيكي (80) مليار دولاران، هه‌روه‌سا دێ‌ ئيراقێ‌ ماف هه‌بيت داخوازييا ده‌ستنيشانكرنا سنورێن خو بكه‌ت دگه‌ل كوێتێ‌.

رژێما ئيراقي يا ژناڤچوويي گه‌له‌ك ده‌رده‌سه‌ري و زيان و زولم گه‌هانديه‌ وه‌لاتيێن ئيراقي و ژ ئه‌نجامێ‌ ڤێ‌ چه‌ندێ‌ گه‌له‌ك خوساره‌تيێن مادي و مه‌عنه‌وي و ئابوري بڤي وه‌لاتي كه‌فتيه‌، و دانانا ئيراقێ‌ ل ژێر به‌ندێ‌ حه‌فتێ‌ ئێكه‌ ژ ڤان ده‌رده‌سه‌ريێن رژێما ژناڤچوويي.ئه‌ڤجا ده‌ركه‌فتنا ئيراقي ل ژێر ڤي به‌ندي سه‌ركه‌فتنه‌كا مه‌زنه‌ بۆ سياسه‌تا ده‌رڤه‌يا ئيراقێ‌ ب سه‌روكايه‌تيا كوردان كۆ پێنه‌ڤێت ئه‌ڤ چه‌نده‌ دێ‌ كارتێكرنه‌كا باش و مه‌زن كه‌ته‌ سه‌ر ره‌وشا ئيراقێ‌ يا ئابووري و سياسي و كومه‌لايه‌تي، و دێ‌ بيته‌ ده‌رگه‌هه‌ك بۆ به‌لاڤكرنا ئاشتيێ‌ و ئاراميێ‌ ل ده‌ڤه‌را روژهه‌لاتا ناڤه‌راست.