نۆشدار نزار به‌کر بۆ وار: نه‌هێلانا هشکبوونا زاڕۆي ژ شله‌يان باشترين رێکا چاره‌کرنێيه"
ديدار/ صادق محمد
د هه‌ر وه‌رزه‌کيدا ئاسته‌کێ زاڵتر دياردبن ژ نه‌خوه‌شييێن دي؛ زکچون ژي ژ وان نه‌خوه‌شييانه يێن کو د وه‌رزێ هاڤينێدا مشه‌يه. گه‌له‌ک زينده‌وه‌رێن هوور هه‌نه حه‌زا پله‌يێن گه‌رمييێ يێن بلند دکه‌ن بۆ به‌رده‌وامييا ژيانا خوه، د وه‌رزێ هاڤينێ دا دشێن ب سانه‌هي تر ببنه ئه‌گه‌رێ په‌يداکرنا نه‌خوه‌شييان. ژبه‌ر ئه‌ڤان خالان، مه بفه‌ر ديت ديداره‌کێ ساز بکه‌ين دگه‌ل جه‌نابێ نۆشدار نزار به‌کر، تايبه‌تمه‌ندێ نه‌خوه‌شييێن زارۆکان. لده‌ستپێکێ نۆشدار نزاري ئاماژه دا رۆلێ حکومه‌تا هه‌رێما کوردستانێ يێ ئه‌ڤ ساله و خوه به‌رهه‌ڤکرنا وێ ب باشترين ئاست دا کو بشێت رێکێ ل په‌يدابوون و به‌لاڤبوونا نه‌خوه‌شييێن ڤه‌گر و يێن دبنه ئه‌گه‌رێ دلڕابوون و زکچونێ بگريت. كه‌مپا "دوميز" يا کو دهێته هژمارتن ئێک ژ جهێن گه‌له‌ک ب خه‌بسه و قه‌ره‌بالغ، كو رێژه‌كا مه‌زن ژ زاڕۆيێن ده‌رڤه‌ي هه‌رێمێ لێ دژين ب مشه‌يي تووشي زکچون و دلڕابوونێ دبن. ژبه‌ر ئه‌ڤێ چه‌ندێ و هه‌ر ژبه‌ر ئه‌گه‌رێن زانينێ، پرۆگرامێ گوتنا چه‌ند سميناران ژلايێ نوشدارێن تايبه‌تمه‌ند ڤه بۆ كارمه‌ندێن ساخله‌مييێ هه‌روه‌سا خه‌لكێ که‌مپێ دۆميز و خه‌لکێ دهۆکێ ب گشتي ژي ژ ئه‌ڤان سميناران بێ به‌هر نابيت، هه‌روه‌سا ب رێکا ئاماده‌کرنا باشترين جورێن ده‌رمانان و پترين هژماره‌يا هه‌يي، و رێکخستنا پرۆژه‌ي ب هه‌ڤکاري دگه‌ل رێڤه‌به‌رييا کاروبارێن خوه پاراستنێ ل دهۆکێ سه‌باره‌ت ب ئاڤا ڤه‌خوارنێ کو به‌رده‌وام بهێته پشکنين. ژبه‌ر کو پشتي لدووڤچوونه‌کا درێژ، بۆ مه دياربوو کو ئاڤا ڤه‌خوارنێ ژێده‌ره‌کێ سه‌ره‌کييه بۆ به‌لاڤبوونا نه‌خوه‌شييان ب تايبه‌ت ل که‌مپا دۆميز.
لدۆر زکچونێ، نۆشداري گۆت: زکچوون گه‌له‌ک جۆران بخۆڤه دگريت، چێدبيت نه‌خوه‌ش کێم جاران بچيته توالێتێ لێ يا روونبيت يان ژي چێدبيت گه‌له‌ک جاران بيت. ژ مه‌ترسييێن زکچوونێ، هشکبوونا له‌شييه ژ شله‌يان و ئه‌ڤه ژي کارتێکرنێ ل کارێ گش ئه‌ندامێن له‌شي دکه‌ت و دشێت ببيته ئه‌گه‌رێ مه‌ترسييان.ژ ئه‌گه‌رێن زکچونێ يێن به‌ربه‌لاڤ، زينده‌وه‌رێن هوورن مينا به‌کتريا و ڤايرۆسان يێن کو دشێت ب رێيا ئاڤێ، خوارنان يان ژي که‌سکاتييێن باش نه شووشتي به‌لاڤببن و ببنه ئه‌گه‌رێ هه‌ودانان د رووڤيکێن زارۆيان دا، د ئه‌جامدا زاڕۆ د ناڵيت ژ زکچون و دلڕابوونێ، و ژ ده‌ستدانا شله‌يان.
هنده‌ک جاران کوئه‌ندامێ هه‌رسکرنێ يێ ساخله‌مه و چ هه‌ودان نينن، لێ هه‌ودانێن کوئه‌ندامێن دي مينا ميزتنێ، ده‌ماران، دشێن ببنه ئه‌گه‌رێ زکچونێ ب رێيێن نه ئێکسه‌ر مينا رشتنا ژه‌هرێن زينده‌وه‌رێن هوور بۆ ناڤ خوونێ کو دشێن کارتکرنێ ل خانه‌يێن کوئه‌ندامێ هه‌رس بکه‌ن و ببنه ئه‌گه‌رێ زکچونێ.
لدۆر پاراستنا زاڕۆيێ خوه ژ تووشبوونێ، ناڤبري گۆت: يا باشتر ئه‌وه دگه‌ل بلندبوونا پله‌يا گه‌رماتييێ، زاڕۆ به‌رده‌وام شله‌يان ڤه‌خۆت دا کو له‌شێ خوه ژ هشکبوونێ ب پارێزيت، هه‌روه‌سا شيرێ دايکێ باشترين چاره‌يه بۆ زاڕۆي ژبه‌رکو شيرێ دايکێ دژه‌ته‌ن تێدانه يێن کو کاردکه‌ن دژي زينده‌وه‌رێن هوور، هه‌روه‌سان ناهێليت به‌کتريايێن ب مه‌ترسي کارێ خوه د رووڤيکێن زاڕۆيدا بکه‌ن. هه‌روه‌سا باقژکرنا ژێده‌رێن خوارنێ و ڤه‌خوارنێ ژ خالێن گرنگه د رێکگرتنێ ل به‌لاڤبوونا هه‌ودانان.
نۆشدار نزاري ديارکر و گۆت: ئه‌گه‌ر هات و زاڕۆيێ ته ژ زکچونێ يان ژي ژ دلڕابوونێ د ناڵي، يا باشتر ئه‌وه ببه‌يه بنگه‌هه‌کێ ساخله‌مييێ، لێ ئه‌گه‌ر چ بنگه‌هێن ساخله‌مي نزيک نه بوون، يا باشتر ئه‌وه ژێده‌ره‌کێ شله‌يێن ساخله‌مي "مغذي" بده‌يه زاڕۆيێ خوه يان ژي شيرێ خوه بده زاڕۆيێ خوه هه‌تا دشێي زاڕۆيێ خوه ببه‌يه نه‌خوه‌شخانێ. ب هيچ ره‌نگه‌کي نه يا دروسته دايک ژ ده‌ف خوه ده‌رمانان بده‌ته زارۆيێ خوه و ئه‌ڤ چه‌نده چێدبيت ساخله‌مييا زاڕۆي ب ئاسته‌کێ به‌رچاڤ تێکبده‌ت.
لدووماهييێ تايبه‌تمه‌ندێ نه‌خوه‌شييێن زاڕۆکان؛ نۆشدار نزار به‌کر شيره‌تان ل هه‌موو ده‌يکان دکه‌ت و دبێژيت؛ پێدڤييه دايک هه‌موو گاڤان ده‌ستێن وێ د پاقژبن ب تايبه‌ت لده‌مێ ئاماده‌کرنا خوارنێ بۆ زاڕۆيێن خوه يانژي لده‌مێن ده‌ستکرنا زاڕۆي، دگه‌ل دانا شيرێ سينگێ خوه بۆ زاڕۆي ب کێمي بۆ ماوه‌يێ شه‌ش مه‌هێن ئێکێ يێن ژيانا زاڕۆي، هه‌روه‌سا نه‌هێلانا به‌لاڤبوونا نه‌خوه‌شييان لدووف خالێن مه ل سه‌ري ديارکرين.
0 Comments 
