نه‌خوه‌شێن شه‌کرێ و مه‌ها ره‌مه‌زانێ
ديدار/ چنار ئه‌حمه‌د
نه‌خوه‌شييا شه‌كرێ ئێك ژ نه‌خوه‌شييێن دۆمدرێژێن به‌ربه‌لاڤه دناڤ خه‌لكێ هه‌ر جڤاکه‌کێدا, که‌سێن نه‌خوه‌ش ب ڤێ نه‌خوه‌شييێ ب ئاسته‌کێ پتر ژ كه‌سێن ساخله‌م پێدڤي ب خوه‌پاراستن و رێكخستنا خشته‌يێ خوارنێ دبن ب تايبه‌ت دمه‌ها ره‌مه‌زانێ‌دا, ل دۆر ڤێ نه‌خوه‌شييێ مه بفه‌ر ديت ديداره‌کێ سازبکه‌ين دگه‌ل بسپۆرێ ساخله‌مييێ "جادر عه‌زيز جادر" رێڤه‌به‌رێ ته‌ندروستي و سلامه‌تييا پيشه‌يي ل زانكويا بوليته‌كنيك.
لده‌ستپێکێ بسپۆرێ ساخله‌مييێ؛ به‌رێز جادر لدۆر نه‌خوه‌شييا شه‌کرێ دبێژيت: نه‌خوه‌شييا شه‌كرێ يا کو ژ ئه‌گه‌رێ تێكچوونا کارێ هورمۆنێ ئه‌نسولينێ يان ژي کێمبوونا رێژه‌يا هورمۆنێ ئه‌نسولينێ د ناڤ خوونێ دا په‌يدادبيت و دشێت تووشي مرۆڤي ببيت د سالێن ده‌ستپێکێ يێن ژيانێ يان ژي دگه‌ل دناڤ عه‌مردا چوونێ لده‌ف مرۆڤي دياردبيت.
ناڤبري پتر دا روونکرنێ و گوت؛ ل ده‌مێ په‌يدابوونا نه‌خوه‌شييێ يا باشتر ئه‌وه سيسته‌مێ خوارنا نه‌خوه‌شي بهێته گوهۆرين ب ئاسته‌کي کو دگه‌ل بارێ وي ب گونجيت و بزاڤێ بکه‌ت خوه ژ وان خوارنان دوور بێخيت يێن کو ئاستێ شه‌کرێ دناڤ خوونێ دا به‌رز دکه‌ت، مينا خوارنێن نشايي، پتات، برنج، نان هه‌روه‌سا تريێ زه‌ر يێن کو رێژه‌يێن بلن ژ شه‌کرێ بخۆڤه دگرن. يا باشتر ئه‌وه د رۆژانێن خوه دا نه‌خوه‌شێن شه‌کرێ خوه ژ ڤان جوره خوارنان دووربێخن يان ژي خوارنا ئه‌ڤان ماده‌يێن شه‌کري کێم بيت دا کو ئاستێ شه‌کرێ د خوونێ دا بهێته رێکخستن.
سه‌باره‌ت چه‌وانييا رێکخستنا خوارنێ د مه‌ها ره‌مه‌زانێ دا به‌رێژ جابر ديارکر و گوت: مه‌ها ره‌مه‌زانێ مه‌رجێن خوه يێن جودا يێن خشته‌يێ خوارنێ هه‌نه ب به‌راوردي کرن دگه‌ل مه‌هێن دي؛ ئانکو يا باشتر ئه‌وه نه‌خوه‌ش بکاريت رێژه‌يێن گونجاي و جوره‌وجور ژ خوارنێ بخۆن، و پێدڤييه بڕه‌کێ شه‌کرێ ژي بخۆن ژبه‌رکو د ده‌مێن رۆژيگرتنێدا ئاستێ شه‌کرێ ب شێوه‌کێ به‌رچاڤ دناڤ خوونێدا کێمدبيت و ئه‌ڤ کێمبوونا رێژه‌يا شه‌کرێ چێدبيت کارتێکرنێ ل کارێ له‌شي ب گشتي و مه‌ژييێ ب تايبه‌تي بکه‌ت و ببيته ئه‌گه‌رێ تێکچوونا بارێ ساخله‌مييا نه‌خوه‌شي.
سه‌باره‌ت خوه‌پاراستنێ ژ بلندبوونا ئاستێ شه‌کرێ يا کتوپڕ د ده‌مێ فتارێ دا؛ بسپۆرێ ساخله‌مييێ ديارکر: يا باشتر ئه‌وه نه‌خوه‌شێن شه‌کرێ لده‌مێ خوارنا فتارێ؛ دانێ خوه دابه‌ش بکه‌ن لسه‌ر چه‌ند بڕه‌کێن سڤک ل شوونا خوارنا بڕه‌کێ زێده يێ خوارنێ ب ئێک جار، دا کو ئه‌ڤ چه‌نده کارتێکرنێ لسه‌ر زوو بلندبوونا ئاستێ شه‌کرێ د خوونێ دا نه‌که‌ت يا کو د هه‌مان ده‌مدا کارتێکرنێ ل کارێ له‌شي و مه‌ژييێ نه‌خوه‌شي دکه‌ت و چێدبيت ببيته ئه‌گه‌رێ ئاريشێن مه‌زن.
هه‌روه‌سا به‌رێزي درێژي دا ب ئاخفتنا خوه و گوتي: يا باشتر ئه‌وه که‌سانێن خوه‌دان نه‌خوه‌شييا شه‌کرێ ژيانا خوه ب ئاسته‌کێ ساخله‌م هه‌لگرن ب رێيا خوارنا خوارنێن ساخله‌م و رێژێن گونجاي مينا ساڤار و نانێ قه‌لياي يان ژي نانێ جه‌هي، و ئه‌نجامدانا وه‌رزشه‌کا رێکوپێک، دگه‌ل خوارنا ده‌رمانێن پێدڤي بۆ کونترۆلکرنا ئاستێ شه‌کرێ د خوونێدا لدووف رێنمايێن نۆشداري.
ل دوماهييێ، بسپۆرێ ساخله‌مي به‌رێز "جابر" دبێژيت؛ پێدڤييه هه‌رده‌مێ نه‌خوه‌شي هه‌ست ب گێژبوون، سه‌رئێشان يان ژي بێهێزييا له‌شێ خوه كر كوژ نيشانێن بلندبوونا رێژه‌يا شه‌كرێنه؛ سه‌ره‌دانا نه‌خوه‌شخانێ يان ژي نۆشدارێن تايبه‌تمه‌ند ب ڤي کاري بکه‌ن بۆ وه‌رگرتنا چاره‌سه‌رييا پێدڤي. هه‌روه‌سا د خوازم ئاستێ ره‌وشه‌نبيري يێ جڤاکي لدۆر هه‌ر جوره‌کێ نه‌خوه‌شييێ ب تايبه‌ت نه‌خوه‌شييێن دۆدرێژ بهێته به‌رزکرن ب رێيا سازدانا ميديايي يان ژي بهێزکرنا دانوستاندنان دناڤبه‌را ستافێن ساخله‌مي و خه‌لکي.
0 Comments 
